Κυριακή 7 Οκτωβρίου 2012

Σκληρή δοκιμασία




Ο Δ. Σαββόπουλος πολύ όμορφα αναφέρει, ότι το τραγούδι είναι η συντομότερη απόσταση ανάμεσα σε δυο ανθρώπους.
Θα τολμούσα να συμπληρώσω ότι όταν αυτή η απόσταση γεφυρώνεται με ένα όμορφο τραγούδι, τότε μπορεί να ανθίσει ακόμα και ο έρωτας.
 
Όσο όμως αυτή η κρίση θα καλπάζει ντοπαρισμένη, ποδοπατώντας και ισοπεδώνοντας ότι βρει στο διάβα της, όσο οι άνθρωποι θα κλείνονται φοβισμένοι στον εαυτό τους, προσπαθώντας να περισσώσουν τα απομεινάρια μιας αξιοπρέπειας που σαρρώνεται από την λαίλαπα της λεγόμενης δημοσιονομικής προσαρμογής, όσο οι πολεμικές ιαχές της έξωσης των αμαρτωλών από τον ευρωπαϊκό κοινό νομισματικό «παράδεισο» θα παιανίζουν στον αέρα, όσο τα σκοτάδια θα πυκνώνουν, όσο τα βλέμματα θα σκληραίνουν και τα συναισθήματα θα αφυδατώνονται, τόσο αυτή η εποχή θα γίνεται ακόμα πιο ανέραστη, στεγνή, συντηρητική, ενοχική, πιο απελπιστικά πουριτανική, πιο φασιστικά ηθικόλογη.
 
Ποιος είναι σήμερα αυτός, που μέσα σε αυτή την μεταδοτική ξηρασία ψυχικών δυνάμεων και αποθεμάτων, θα εξυμνήσει τον έρωτα, αλλά ακόμα και για εκείνη την ίδια την ερωτική πράξη, ποιος είναι εκείνος που αυτόκλητα μιλάει χωρίς να την σνομπάρει ως πολυτέλεια, ή ακόμα χειρότερα χωρίς να την βεβηλώνει, ή και να την «ποινικοποιεί», ποιος θα τραγουδήσει για εκείνο το φορτισμένο συναίσθημα που αγνοεί φραγμούς, εμπόδια, αποστάσεις, ενοχές, που σαρρώνει σαν τυφώνας ότι βρει μπροστά του, αλλά που παράλληλα επουλώνει πληγές και καθαγιάζει τα πάθη...
 
Κάνοντας αυτές τις δυσοίωνες σκέψεις θυμήθηκα τα λόγια του Χατζιδάκι στην «ερωτική άσκηση για τέσσερις»:
 
Μεγαλωμένοι σε παράνοια εθνική
με τις επιθυμίες μας ταμένες σαν ουσία
γυρίσαμε τα πάθη μας σ’ αρχαία μουσική
κι ο έρωτας μας έγινε σκληρή δοκιμασία...

10 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Σε διαβαζω συχνα. Δεν σχολιαζω. Εδω ομως θα σταθω και θα σου πω ενα μπραβο για το θεμα. Ευχομαι ο ερωτας για τη ζωη να τα σαρρωσει στο τελος ολα.

scarlett είπε...

Θα ελεγα πως όλα ειναι θεμα χρονου Τζων Μποη !
Βλέπεις ενώ η μεταβαση απο τα δυσκολα στα ευκολα γινεται συνηθως διχως ιδιαιτερες ικανοτητες προσαρμογης, το αντιθετο δεν ειναι τοσο απλο.
Δεν ειναι ευκολο για τον ανθρωπο που εχει μαθει να ικανοποιει πολλες και ποικιλες αναγκες του με τροπους συγχρονους που ανταποκρινονται στα σημερινα στανταρ πολιτισμενης ζωης, να του ζητας ξαφνικα να γυρισει σε συνθηκες του '50.
(Σκεψου ποσο ευκολα συνηθιζει κανεις στο ζεστο τρεχουμενο νερο, στο καλοριφερ, στο τηλεφωνο, στην τεχνολογια κλπ. και μετα ξεκινα να κοβεις....)

Πιστευω πως οσο θα βρισκομαστε α'αυτη τη μεταβατικη φαση που η ζωη μας θα αλλαζει και που το μελλον μας θα φανταζει θολό και δυσοιωνο, ο ερωτας και η τεχνη δε θα αποτελουν πρωτη προτεραιοτητα κι ας ακουγεται πεζο αυτο που γραφω. Οχι γιατι δεν θα το επιθυμουμε , αλλα γιατι ο νους μας θα ειναι στραμμενος αλλου.


(Ο Χατζιδακις όπως και όλοι οι μεγαλοι της εποχης του, αντιμετωπιζαν πολυ διαφορετικες δυσκολιες, γι'αυτο και οι δημιουργιες τους πιστευω ηταν πολυ διαφορετικες)

Καλή σου μερα, Τζων Μποη!

Άνευ Χαρτοφυλακίου είπε...

Πιστεύω ότι αυτή η εποχή παραμένει λιγότερη δύσκολη σε σχέση με εκείνη 50 χρόνια πιο πριν, όμως αισθάνομαι να είναι πιο ανέραστη από εκείνη κι αυτό δεν έχει να κάνει με τον οικονομικό παράγοντα, αλλά με το γεγονός ότι υποκαταστήσαμε την χαρά του έρωτα με την ικανοποίηση που προσφέρει η κατανάλωση υλικών αγαθών.
Το πιο ανησυχητικό είναι ότι κυρίως νέα παιδιά μοιάζουν ανέραστα και "στεγνά", μπλαζέ εντελώς. Στην Ελλάδα, ο κόσμος εδώ και χρόνια μοιάζει να έχει χάσει το οποιοδήποτε ενδιαφέρον για την πραγματική ζωή, αναλώνεται μονάχα για κατανάλωση λίγο πιο πριν και τώρα για να βγάλει πέρα με τα δύσκολα της καθημερινότητας.
Δεν θέλω να γενικεύσω, αλλά αυτό είναι μια διαπίστωση που δεν την κάνω μόνο εγώ.

Καλησπέρα Τζων

Τζων Μπόης είπε...

Ανώνυμε/η, ευχαριστώ πολύ.
Η ευχή σας είναι και δική μου ευχή.

Τζων Μπόης είπε...

Scarlett, θα μου επιτρέψεις να διαφωνίσω.
Η εποχή που διανύουμε είναι εξίσου ανέραστη και φτωχή στον πολιτισμό με εκείνη που προηγήθηκε, τότε που όλα έμοιαζαν να είναι ευοίωνα, απλά το επιχείρημα ότι ο νους μας είναι αλλού μοιάζει με δικαιολογία.
Η εποχή μας είναι όχι απλά ανέραστη, αλλά πλέον ο πουριτανισμός και ηθικολογία κάνουν θραύση.
Η ψυχή ιδίως και λιγότερο το σώμα (που εκ φύσεως είναι πιο ασθενές) ανθίζουν και με δυο ωραία λόγια, με ένα άγγιγμα, με μια συμπονετική ματιά, κάπως έτσι παράγεται κι ο πολιτισμός, όταν έχεις ευγενικά αισθήματα, όχι όταν είσαι "στεγνός" μέσα σου.
Αλλά ακόμα και στις δύσκολες εποχές οι άνθρωποι και ερωτεύονται και παράγουν πολιτισμό.
Αν υπάρχει η επιθυμία, τότε το να μην βρεις έναν δρόμο να την εκφράσεις είναι περισσότερο ζήτημα προσωπικών αναστολών και φόβου για το άγνωστο.
Ο Χατζιδάκις δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω τι είδους δυσκολίες αντιμετώπιζε στην εποχή του - αν και φαντάζομαι θα ήταν πολλές και πολυποίκιλες - όμως και εκείνος, όπως και οι άλλοι μεγάλοι της εποχής εκείνης άφησαν μια παρακαταθήκη η οποία θα δίνει τροφή σε πολλές γενιές ακόμα μπροστά μας.

Τις καλησπέρες μου

Τζων Μπόης είπε...

Καλησπέρα Άνευ,

Νομίζω σωστά παρατηρείς.
Η χώρα βρίσκεται σε μια αφασική κατάσταση εδώ και δεκαετίες.
Η αιτία της κακοδαιμονίας μας οφείλεται βασικά στο γεγονός ότι ξεχαστήκαμε από την ψεύτικη και παροδική ευμάρεια και στεγνώσαμε ψυχικά.

scarlett είπε...

Εγω παντως συμφωνω και με σενα και με τον Ανευ, απλα το προηγουμενο μου σχολιο κινουνταν σε μια άλλη κατευθυνση, οτι δλδ σε εποχες μεταβατικες οι προτεραιοτητες αλλαζουν.

Ανεραστοι, ναι ειμαστε ...και υπερκαταναλωτικοι επισης...και επισης πιστευω πως αυτα τα δυο συνδεονται μεταξυ τους

Ομως θα ηθελα να μου πεις κατι εσυ απο την δικη σου οπτικη γωνια.
Πιστευεις οτι η σημερινη κατασταση στην Ελλαδα, αυτη που εφερε τη ψυχικη στεγνια που αναφερεις, οτι μπορεί να αλλαξει;

Τζων Μπόης είπε...

Scarlett, για να σου απαντήσω σε αυτό που με ρωτάς, είτε θα πρέπει να είμαι μελλοντολόγος, είτε να ρίξω τις κάρτες Ταρώ :)
Η δική μου η αίσθηση είναι ότι η κοινωνία μας χρειάζεται ένα μεγάλο, θετικό ψυχολογικό σοκ για να πάρει και πάλι μπρος σε πολλά επίπεδα.
Αν το βλέπω να έρχεται; Όχι δεν το βλέπω, αλλά ας μην είμαστε εκ των προτέρων απαισιόδοξοι, η ζωή έχει μια μοναδική ικανότητα να σε εκπλήσσει και θετικά και αρνητικά.
Αυτά σε συλλογικό επίπεδο.
Σε ατομικό εξαρτάται από τη διάθεση του καθένα να απασφαλίσει την βαλβίδα της χύτρας, ούτως ώστε ο ατμός να ελευθερωθεί.
Πιστεύω μάλιστα, ότι όσα καλά είναι να γεννηθούν σε αυτό τον τόπο και μιλάω για αλλαγή νοοτροπίας κατά βαση, θα γίνουν μετά από κάποιες γενιές, όταν οι συνθήκες θα έχουν ωριμάσει, τώρα είναι νωρίς, για την ώρα θα περάσουμε από Συμπληγάδες...
Ο πολιτισμός είναι θέμα ευγενικών αισθημάτων και καλλιέπειας της ψυχής. Το ευτύχημα είναι ότι πριν από χρόνια υπήρξε ένας Χατζιδάκις, ένας Ελύτης, ένας Τσαρούχης, μια απλή γυναίκα στο χωριό που άνοιγε την πόρτα της στον κόσμο και έβγαιναν από μέσα άνθη, ένας συμπονετικός γείτονας σε μια αυλή που μοιραζόταν μαζί σου τον πόνο και τη χαρά σου, κι αυτά αποτελούν μια καλή πνευματική παρακαταθήκη για το μέλλον.
Ο τόπος δεν είναι στεγνός από αισθήματα και από πλούσιο ψυχικό υπέδαφος, οι πνευματικές υποδομές υπάρχουν καλά κρυμμένες, μπορεί να χάσαμε την αίσθηση του μέτρου αλλά ας ελπίζουμε ότι θα την ξανασυναντήσουμε στα χρόνια που έρχονται...η διάθεσή μας να αφήσουμε τον εαυτό μας να ερωτευτεί ότι ωραίο υπάρχει γύρω μας, μπορεί να γίνει η κάφτρα που θα ανάψει ξανά τη φωτιά μέσα μας.
Όπως σου είπα, είναι μέχρι να πάρουμε και πάλι μπρος, έτσι και πάρουμε (και κάποια στιγμή θα πάρουμε) τούτος ο τόπος θα ανθίσει ξανά :)

thinks είπε...

Ποτέ δεν μ' άρεσαν οι Κασσάνδρες κι ας ήταν οι προσφορές τους τραγικά απαραίτητες -πόσο μάλλον δεν μ' αρέσει όταν η Κασσάνδρα είμαι εγώ. Έψαχνα σχόλιο καθώς διάβαζα και μου γεννήθηκε μόνο στο τέλος από την τελευταία λέξη του παραπάνω σου σχόλιου στην Scarlett... την λέξη "ξανά". Γιατί, σκέφτηκα, όπως σκέφτομαι τις τελευταίες 48 ώρες, ήταν άραγε ποτέ πριν ανθισμένος πραγματικά αυτός ο τόπος, ή μήπως τώρα βλέπουμε την πραγματικότητα στο πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ...
Εκτός από Κασσάνδρα όμως, είμαι και αισιόδοξος, κι έτσι ελπίζω ότι, και να είναι άτοπο το "ξανά", με τον τρόπο που περιγράφεις ίσως να ανθίσει κάτι έστω και για πρώτη φορά.

Τζων Μπόης είπε...

Καλησπέρα Δημήτρη,

Το περίεργο είναι ότι και εμένα με ξένισε αυτό το «ξανά».
Πάντως είναι εντυπωσιακό αν κάτσεις να σκεφτείς το πώς αντιλαμβάνονται μερικοί αυτή την άνθιση στον τόπο μας.
Ίσως να μην έχω ακριβή εικόνα της πραγματικότητας, είμαι γενικώς σε ένα δικό μου κόσμο και μάλλον μου αρέσει εκεί που είμαι, μιλάω όμως για ότι μπορεί να συνθέσει αυτό που λέμε πολιτισμό και κάποτε είχαμε και από αυτό, δεν ήταν απλά ένας Χατζιδάκις, ήταν και ο απλός ο κόσμος ο οποίος αντιλαμβανόταν την καθημερινότητα του με όρους πιο ανθρώπινους και λιγότερο καταναλωτικούς.
Αναφέρομαι σε αξίες που πρέπει να έρθουν ξανά στην επιφάνεια και κυρίως στην επανάκτηση της αίσθησης του μέτρου που τη χάσαμε στην πορεία.
Δεν μιλάω για νέα malls, για ολυμπιακούς αγώνες, δεν μιλάω για χρηματικό πλούτο, για αυτού του είδους τις ψυχολογικές ντόπες...
Και από εκείνο το «έντιμο» παρελθόν που δεν έζησα και ειλικρινά δεν θα ήθελα να είχα ζήσει, παραδόξως προτιμώ το σήμερα και λυπάμαι πιο πολύ για εκείνο το αύριο που δεν θα ζήσω, ακόμα κι αν αυτό είναι χειρότερο από το σήμερα, από εκείνο λοιπόν το παρελθόν κρατάω μόνον όσα αισθάνομαι να αξίζουν, όσα μπορούν να με ντοπάρουν ψυχολογικά για να συνεχίσω και να πιστεύω ότι δεν θα χαθούμε...